نشست خبری «شاهرگ» در سازمان صداوسیما برگزار شد/امکان بازسازی کامل وقایع دهه ۶۰ نیست/ رویدادهای واقعی در «شاهرگ»
عوامل سریال تلویزیونی «شاهرگ» ضمن تأکید بر دشواریهای بازسازی کامل وقایع دهه ۶۰ در یک مجموعه نمایشی تأکید کردند بخشی از داستانهای سریال برگرفته از واقعیتهای تاریخی است.
سریال «شاهرگ» جدیدترین مجموعه تلویزیونی بود که با مضمون سالهای دهه شصت و فعالیت گروهک منافقین ساخته شد و هر شب (از جمعه تا چهارشنبه) رأس ساعت ۲۱:۳۰ بر روی آنتن شبکه دو رفت. عوامل این سریال پیش از ظهر امروز چهارشنبه ۱۵ مرداد با حضور در امور مخاطبان روابط عمومی رسانه ملی «۱۶۲» با مخاطبان به گفتوگو نشستند و پس از آن در نشست خبری، پاسخگوی سوالات خبرنگاران شدند.
به گزارش روابط عمومی رسانه ملی، «شاهرگ» به کارگردانی سید جلال اشکذری و تهیهکنندگی محمدرضا شفیعی داستان خود را بر پایه مقطع زمانی سالهای ابتدایی دهه ۶۰ و اقدامات تروریستی منافقین قرار داده است. این سریال در قالب درامیپرماجرا و دلهرهآور در ۳۰ قسمت، بخشی از تاریخ معاصر ایران را با موضوع بمبگذاریهای منافقین در سال ۱۳۶۰ و همچنین افشاگری درباره ترورهای درونگروهی این گروهک به نمایش گذاشت و موردتوجه قشرهای مختلف مردمی و به ویژه جوانانی قرار گرفت که آن دوره را از نزدیک ندیدند. در همین راستا سید جلال اشکذری، کارگردان، محمدرضا شفیعی، تهیهکننده، حسین پاکدل، عباس غزالی، مسعود فروتن، عطا عمرانی، افسانه کمالی و سید جواد هاشمی، بازیگران این سریال، در اداره کل روابط عمومی، با تلفن ۱۶۲ شنونده صحبتهای مخاطبان شدند و پس از گفتوگو با آنها در نشست خبری به سؤالات اصحاب رسانه پاسخ دادند. در حضور یکساعته عوامل این مجموعه تلویزیونی در واحد ارتباط با مخاطبان (۱۶۲)، ۳۰۰ تماس مستقیم مخاطبان ثبت شد.
در فضای غبارآلود تاریخ، واقعیت را گفتیم
بیتردید محمدرضا شفیعی، با تهیه «شاهرگ»، موفقتر از گذشته در عرصه تلویزیون دیده شد و البته میتوان دلیل پربیننده بودن کارهای وی را در دغدغهمند بودن آثار و رویکرد فرهنگی آن دانست. وی با اشاره به استقبال مخاطبان از این سریال گفت: اکثر کسانی که تماس گرفتند و نظرشان مثبت بود، جوانانی بودند که به تاریخ ایران و وقایع دهه ۶۰ که از نزدیک ندیده بودند، علاقهمند بودند.
وی افزود: در بسیاری از تماسها مخاطبان از شفافسازی و بیان وقایع دهه ۶۰ و نمایان شدن چهره واقعی منافقین تشکر کردند و برای آنها جالب بود که بیشتر قصه سریال برگرفته از واقعیت است.
شفیعی در نشست خبری که با حضور اصحاب رسانه در سالن کوثر ساختمان جام جم برگزار شد، اظهار کرد: برای پرداختن به دهههای ۵۰ و ۶۰ باید مراقبتهای بسیاری صورت گیرد. نمیشود گفت ما هر آنچه را در آن زمان بوده است، به تصویر کشیدیم. ما دنبال ساخت سریالی بودیم که قهرمانهایش چند نیروی امنیتی بودند که قرار بود جلوی خرابکاریهای منافقین را بگیرند و خیلی از اتفاقات سریال واقعی است.
وی افزود: برای ما مهم بود که بسیاری از ریزهکاریها در عملیات منافقین را به تصویر بکشیم، اما نتوانستیم قصهها و اتفاقات واقعی را بگوییم.
به گفته این تهیهکننده برخی از مخاطبان به اتفاقاتی که در سریال افتاد نقد داشتند، مثلاً میگفتند چرا باید دختردایی یکی از شخصیتهای امنیتی عضو منافقین باشد. شفیعی ادامه داد: هدف ما بیان واقعیت بود و مواردی هم بود که در خانوادهای که پدر آیتالله است، یک بچه در جنگ شهید میشود، یکی هم منافق است و اعدام میشود آن دوران فضای غبارآلودی دارد.
علاقهمند به وقایع دهه ۶۰
سید جلال دهقانی اشکذری، نویسنده و کارگردان جوان سینما و تلویزیون، دانشآموخته رشته ادبیات است. او که سریال «حانیه» را برای شبکه دو سیما آماده پخش دارد، با سریال «شاهرگ» توانسته موفقیت خود را در عرصه تلویزیون تثبیت کند.
اشکذری که با حضور در امور مخاطبان ۱۶۲ باحوصله به نظرات مخاطبان پاسخ میداد، گفت: تعداد زیادی از مخاطبان سریال را دوست داشتند و بسیاری از آنها از استانهای مختلف تماس میگرفتند و فضا و حال و هوای قصه را هم دوست داشتند.
وی درباره مقایسههایی که بین شخصیتهای این سریال با برخی شخصیتهای فیلمهایی میشود که با مضمون گروهک منافقین ساختهشده، گفت: بههرحال ظاهر افراد در آن زمان یکسان است. افراد یا ریش داشتهاند یا سبیل، مثلاً شخصیت فرخ را میگفتند به کاراکتر ماجرای نیمروز نزدیک است. هرچند شخصیتهای کار ما با کارهای مشابه اینچنین مقایسه میشود، اما شباهتها بهعمد نبوده است.
اشکذری اضافه کرد: نیروهای انقلابی و این فرماندهان همه یا در جبهه جنگ بودند یا در فضای کمیته و پایگاههای مقاومت بسیج و هر کاری میخواهد ساخته شود آدمها یا باید در فضای جنگ باشند یا عملیات چریکی شهری، بااینحال ما یک گروه چک و خنثی را از دانشگاه وارد قصه کردیم تا فضا متفاوت باشد.
این کارگردان درباره تحقیقات سریال نیز گفت: وقتی وارد تولید شدم کتابهای آن دوره، فیلم و عکس، همه را مطالعه کردم و بااینحال آن دوره فضای پر اتفاقی داشته است و باعث میشود برخی مسایل بیشتر برجسته شود. علاقهام به آن فضا سبب شد یک سریال و یک فیلم سینمایی دهه شصتی کارکنم؛ ازاینرو شناخت خوبی از آن روزها داشتهام، اما سعی کردم کمکاری نکنم و فضای سریال را به دهه ۶۰ نزدیک کردیم.
وی با اشاره بهسختیهای فضاسازی دهه ۶۰ افزود: این سریال ۱۸۰ لوکیشن متنوع داشت و یکی از دغدغههای اصلی این بود که برای اینهمه لوکیشن فضاسازی کنیم.
تجربه زندگی در روزهای ملتهب دهه ۶۰
مسعود فروتن که نقش پدر پروانه را در این سریال بازی کرد، گفت: هرچند در این کار نقش کوتاهی داشتم، اما خیلی این کوتاه بودن را دوست داشتم. چون آن سالها را زندگی کردم و ترسها و نگرانیهای مردم در خیابان را دیدم و تجربه کردم.
وی درباره نزدیک بودن حال و هوای سریال با واقعیتهای آن روز گفت: من ۳۰ تیر ۶۰ را دقیقاً به یاد دارم و تئاتر شهر بودم و با دوستانی به پشتبام تئاتر شهر رفتیم تا ببینم که چه اتفاقی در شهر افتاده است.
فروتن گفت: با توجه بهسختی تصویر کردن آن دهه در زمان کنونی خوشحالم که سریال دیدهشده است و عوامل در کارشان موفق بودهاند.
خلوص و صداقت در آن آدمها تکرار نشدنی است
حسین پاکدل نیز در ابتدا ضمن یادکردی از زندهیادان سیروس گرجستانی و خسرو سینایی گفت: علاوه بر این عزیزان، از همه شهدای رسانه ملی که تعداد آنها هم کم نیست، یاد میکنم که اگر من و شما اینجا درباره شاهرگ صحبت میکنیم، به برکت خون همین شهدا و شهدای زندهای است که در خانهها هستند.
بازیگر نقش پرتو افزود: جنگ و انقلاب پدیده غریبی است، جنگ را یک عدهای دیدند و یک عدهای شنیدند. این دو هرگز زبان همدیگر را نمیفهمند.
وی با اشاره به بازسازی وقایع دهه ۶۰ افزود: ماجراهای دهه ۶۰ تا زمان جنگ را اگر بهصورت منحنی ببینیم، وقایعی است که در زمان خودش قابلتحلیل است، اگر صحنههای جنگ و درگیری خیابان را بازسازی کنید آنقدر خلوص و صداقت در آن آدمها بود که اگر عین آن را هم بسازید میگویند ریاکاری است.
پاکدل با تأکید بر سختی فضاسازی در آن زمان گفت: برای کارگردان امروزی تصویرسازی سالهای ۶۰ و ۶۱ کار سختی است و بهدشواری میتوان فضای آن موقع را به امروز منتقل کنیم.
وی در پایان تصریح کرد: هیچ سریال و فیلم و نمایشی نمیتواند آن دوران را بهطور کامل منتقل کند، چون آن دوران دنیای دیگری بود و بعضیاوقات فکر میکنم آنهمه صداقت و ازخودگذشتگی غیرقابل تقلید و تکرار خواهد بود.